Skąd bierze się węgiel?

Węgiel kamienny ma wszechstronne zastosowanie z uwagi na dużą zmienność parametrów chemicznych i technologicznych. To właśnie na nim opiera się polska energetyka i ciepłownictwo. Węgiel pokrywa aż 75% zapotrzebowania polskiej elektroenergetyki. Obecnie węgiel leży głęboko pod ziemią i jest wydobywany w kopalniach, głównie na Śląsku. Jednak jak powstał węgiel?

Czym jest węgiel?

Węgiel to palna skała pochodzenia organicznego, która cechuje się dużą zmiennością parametrów technicznych i chemicznych. Oprócz Polski największe złoża węgla kamiennego znajdują się w Chinach. Jest to największy na świecie producent i konsument węgla. Dużą rolę odgrywa on także w gospodarce Indii, Indonezji czy Rosji.

Bez węgla nie działałby przemysł metalurgiczny, branża medyczna, jubilerska czy kosmetyczna. Stosuje się go także do wytwarzania materiałów wybuchowych, rozpuszczalników czy nawozów – dowiadujemy się w rozmowie z pracownikiem firmy Haldex z Katowic.

Węgiel jest nieodnawialnym źródłem energii, co oznacza, że w odległej przyszłości sprzedaż węgla się skończy, a ludzie z powstającego obecnie surowca będą korzystać dopiero za 10 -100 milionów lat.

Jak powstał węgiel?

Węgiel powstawał głównie w okresie paleozoiku nazywanego karbonem, na terenach podmokłych i bagiennych. Najczęściej były to zagłębienia jezior, delty rzek czy nisko położone tereny, gdzie rośliny umierały, zapadając się coraz bardziej pod powierzchnię mokradeł. W środowisku bez obecności tlenu nie mogły rozłożyć się drogą naturalnych procesów biologicznych. Pod wpływem wielu procesów chemicznych rośliny zamieniały się w masę podobną do torfu. Następnie za sprawą zwiększającego się ciśnienia i temperatury była z niej wypierana woda i inne substancje. W ten sposób wzrastała ilość węgla. Jego jakość jest tym wyższa, im dłużej przebiegał cały proces. Najbardziej doskonałym końcowym produktem zwęglania jest grafit, który ma prawie 100% zawartość węgla kamiennego.

Wielu badaczy zajmujących się węglem uważa, że pochodzi on z naturalnych nagromadzeń organicznych, np. torfowisk, bagien czy mokradeł. Mniejszość natomiast uważa, że część węgla rozwijała się z materiału roślinnego transportowanego z innych źródeł. Prawda jest taka, że duża część węgla składa się z materii roślinnej, tj. pnie drzew, gałęzie, kora, liście oraz resztki roślin. Twardsze węgle karbońskie składają się z paproci, widłaków czy skrzypów. Natomiast miękkie węgle są głównie produktem zakopanych drzew zimozielonych i liściastych.